Χρήσιμες συμβουλές για την οικονομική κρίση

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να μειώσει κανείς τα μηνιαία του έξοδα χωρίς να νιώσει ότι στερείται κάτι. Αυτό διότι ο τρόπος ζωής μας περιέχει μεγάλο μέρος σπατάλης, η οποία μπορεί να είναι φανερή ή κρυμμένη σε πεποιθήσεις μας (π.χ. "οι φρουτόκρεμες του εμπορίου είναι καλύτερες από αυτές που φτιάχνουμε σπίτι μας"), συνειδητή ή ακούσια. Γενικά, υπάρχουν δύο ομάδες λύσεων:

1. να επαναπροσδιορίσουμε ποια προϊόντα (ή συμπεριφορές) είναι "απαραίτητα". Για παράδειγμα: είναι "απαραίτητο" προϊόν η χλωρίνη; η οδοντόκρεμα; το αποσμητικό; οι βαφές μαλλιών; τα προϊόντα μακιγιάζ; οι υδατικές κρέμες; η φέτα; το γιαούρτι; το γάλα του εμπορίου; το κρέας; το ψωμί για τοστ; οι έτοιμοι χυμοί;
*η ερώτηση είναι ρητορική όσον αφορά στα γαλακτοκομικά προϊόντα και στο κρέας, διότι οι βέγκαν γνωρίζουν ότι αυτά τα προϊόντα δεν είναι απαραίτητα για μια υγιεινή διατροφή.

2. να καταργήσουμε κάποια "μη απαραίτητα" προϊόντα, και, σε όσα κρίνουμε απαραίτητα, να υποκαταστήσουμε ακριβότερα με φθηνότερα.

Πάμε λοιπόν:

Μωρό
Κάθε χρόνο γεννιούνται όλο και λιγότερα παιδιά στην Ελλάδα. Τα παιδιά που υπάρχουν αυτή τη στιγμή διαθέτουν προϊόντα που δεν καταστρέφονται εύκολα, όπως: καρότσια, κρεβάτια, καθίσματα αυτοκινήτου, αλλαξιέρες, μπανιέρες, ρούχα, υφασμάτινες πάνες, παιχνίδια, βιβλία, πετσέτες και άλλα πολλά. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε γνωστούς και φίλους ή άλλα δίκτυα (π.χ. το www.xariseto.gr) για να αποκτήσετε χωρίς κόστος σχεδόν τα πάντα.

Δύο συμπεριφορές που εξοικονομούν πολλά χρήματα είναι οι ακόλουθες:

• Ο θηλασμός. Στην Ελλάδα πολλές μητέρες πρέπει να αγωνιστούν τόσο για το δικαίωμά τους στον θηλασμό, όσο και για την σωστή πληροφόρησή τους ώστε να εδραιώσουν τον θηλασμό. Ο θηλασμός έχει σχεδόν μηδενικό κόστος - δεν χρειάζονται ούτε κρέμες για τις θηλές, ούτε αποστείρωση (!) των θηλών της μητέρας, όπως έχω ακούσει αρκετές φορές. Κοστίζει όσο κοστίζουν οι περίπου 200-300 επιπλέον θερμίδες που χρειάζεται να λαμβάνει η μητέρα από το κανονικό της φαγητό. Αν υπολογίσετε το κόστος της βρεφικής φόρμουλας θα καταλάβετε πόσο μεγάλο είναι το οικονομικό όφελος των επιχειρήσεων που προσφέρουν αυτά τα προϊόντα και για ποιο λόγο το μαιευτήριο είναι συνήθως ο χώρος που σταματά ο θηλασμός πριν καν αρχίσει. Στο κόστος σας, αν δεν θηλάσετε, πρέπει να υπολογίσετε και το κόστος των μπιμπερό, των αποστειρωτών, παιδιάτρων (τα παιδιά που θηλάζουν αρρωσταίνουν σπανιότερα), τσαντών, πιπιλών, και διάφορων άλλων προϊόντων, που πάνε "πακέτο" με την έλλειψη θηλασμού, καθώς και το σωματικό και ψυχικό κόστος του να ξυπνάς μέσα στη νύχτα για να παρασκευάσεις γάλα ενώ το μωρό κλαίει και να το ταίσεις (η εναλλακτική: μόλις κλάψει το μωρό, γυρνάς στο πλευρό σου και το θηλάζεις συνεχίζοντας τον ύπνο σου). Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με πληροφορίες για τον θηλασμό, δείτε κυρίως www.eutokia.gr, www.mitrikosthismos.gr και www.parents.gr.
• Οι υφασμάτινες πάνες, που είναι πλενόμενες και επαναχρησιμοποιούμενες. Οι πιο απλές είναι ένα απλό βαμβακερό πανί 60x60 εκ που μπορεί να δεθεί ή να εφαρμοστεί με ένα σύστημα με λαστιχάκια nappi nippa ή μπορεί να σταθεροποιηθεί φορώντας από πάνω ένα πλενόμενο αδιάβροχο βρακάκι "εκμάθησης". Υπάρχουν φθηνές και ακριβές, σε διάφορα μεγέθη, υλικά και χρώματα. Ξεκινούν από περίπου 4 ευρώ και φθάνουν έως 20 ευρώ η μία. Ακόμα και οι πιο ακριβές έχουν κόστος (για να πάρεις τόσες όσες θα χρειάζεσαι για 2 ημέρες, ώστε να πλένεις ανά δύο μέρες) που αντιστοιχεί σε 2-3 μήνες χρήσης των συμβατικών πανών μίας χρήσης. Προτιμήστε βαμβάκι, κάνναβη, λινάρι, ή μπαμπού (σε συνδυασμό με κάποιες τεχνητές ίνες), και αποφύγετε το μαλλί στις πάνες ή στα αξεσουάρ (εκτός του ότι προέρχεται από ζώα που δεν πεθαίνουν τραγουδώντας), απαιτούν κόστος συντήρησης. Εκτός από οικονομία χρημάτων, η χρήση των πανών προστατεύει το περιβάλλον. Δείτε www.letsgocloth.gr, http://greekclothdiaperingmom.blogspot.com/, και από κεί και πέρα όλο το διαδίκτυο είναι γεμάτο, ακόμα και με πατρόν για να φτιάξεις μόνος σου. Δείτε επίσης το σχετικό πόστ.

Επιπλέον, μπορείτε να κάνετε τα ακόλουθα:

• Μωρομάντηλα. Εντελώς άχρηστα, σχεδόν όλα αυτά που είναι ευρέως διαθέσιμα περιέχουν επικίνδυνες χημικές ουσίες. Κόψτε παλιά σεντόνια σε πετσετάκια και χρησιμοποιήστε αυτά (στεγνά ή βρεγμένα με νερό) για το φαγητό ή για την αλλαγή πάνας. Μπορείτε να έχετε ένα χρώμα για την αλλαγή πάνας (π.χ. μπλε) και άλλο χρώμα (π.χ. κόκκινο) για το φαγητό.
• Κρέμα για μετά την αλλαγή πάνας. Εντελώς μη απαραίτητη, οι περισσότερες γεμάτες χημικά. Προσωπικώς δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω ποτέ, ακόμα και μετά από παρατεταμένη χρήση της πάνας. Αν θέλετε κάποιου είδους κρέμα για το σώμα του μωρού σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε βρώσιμο αμυγδαλέλαιο (το βρώσιμο είναι φθηνότερο από αυτό που πωλείται ως καλλυντικό). Αγοράστε ένα βιολογικό σαπούνι ελιάς με χαμομήλι, λάδι καρότου και jojoba της Biobeauty (της πρώτης ελληνικής επιχείρησης που πιστοποιήθηκε με το leaping bunny) για να χρησιμοποιείτε στο μωρό αν το θεωρείτε απαραίτητο.
• Σαμπουάν και αφρόλουτρο για το μωρό. Εντελώς μη απαραίτητα, τουλάχιστον μέχρι τους 6 μήνες. Ακόμη και το μηκώνιο καθαρίζει τέλεια από το δέρμα του μωρού μόνο με νερό. Επιπλέον, τα περισσότερα από αυτά που κυκλοφορούν είναι γεμάτα χημικά. Από προσωπική εμπειρία, το πλύσιμο μόνο με νερό είναι αρκετό για να έχεις ένα καθαρό μωρό που μυρίζει μωρό. Αγοράστε ένα βιολογικό σαπούνι ελιάς με χαμομήλι, λάδι καρότου και jojoba της Biobeauty (της πρώτης ελληνικής επιχείρησης που πιστοποιήθηκε με το πρότυπο leaping bunny) για να χρησιμοποιείτε στα μαλλιά και το σώμα του μωρού σας όταν το θεωρείτε απαραίτητο. Πάντως υπάρχει ολόκληρη "σχολή" που ισχυρίζεται ότι το νερό είναι το καλύτερο σαμπουάν και για μεγαλύτερες ηλικίες, βλ. παρακάτω.
• Πλυντήριο ρούχων. Πλένετε στους 30 βαθμούς με ένα βιολογικό απορρυπαντικό όπως αυτό που πουλά ο Σπόρος (πωλείται και σε συσκευασία και χύμα - πηγαίνετε με το δικό σας ογκομετρημένο δοχείο) και για πιο βρώμικα ρούχα χρησιμοποιείτε το πρόγραμμα για επιπλέον μούλιασμα. Ακούγεται απίστευτο, αλλά το μηκώνιο έφυγε από ρούχα αφού τα έπλυνα στους 30 βαθμούς. Όσο τα έπλενα στους 60 δεν έφευγε. Πειραματιστείτε στο να χρησιμοποιείτε τη μισή ποσότητα από αυτήν που γράφουν οι συσκευασίες των απορρυπαντικών. Για τα απορρυπαντικά του Σπόρου, έχω διαπιστώσει ότι απαιτούνται 20-30ml ανά πλήρη πλύση. Η χρήση σόδας φαγητού (πωλείται με το κιλό στην Αθηνάς - 0,80 ευρώ ανά κιλό) τόσο στη φάση πλυσίματος όσο και στο ξέβγαλμα μαλακώνει πολύ το νερό και μειώνει την αναγκαία ποσότητα απορρυπαντικού. Αντί για μαλακτικό χρησιμοποιήστε λευκό ξίδι σκέτο ή με 2-3 σταγόνες αιθέριου ελαίου. Για ακόμα μεγαλύτερη οικονομία πειραματιστείτε με τους καρπούς πλυσίματος (soap nuts) - εμείς τους χρησιμοποιούμε πλέον σχεδόν αποκλειστικά για τα ρούχα. Το κόστος μιας πλύσης με αυτά συν μαγειρική σόδα κυμαίνεται μεταξύ 5,1 και 6,6 λεπτών του ευρώ (0,051-0,066 ευρώ), βλ.την ανάρτηση για τις υφασμάτινες πάνες.
• Ρούχα και υφασμάτινα προϊόντα για το μωρό. Αποφεύγετε τα λευκά ρούχα, πετσέτες, σεντόνια, κ.λπ. που απαιτούν πολλή περισσότερη ενέργεια, ενέργειες, και απορρυπαντικό σε περίπτωση ατυχήματος. Με άλλα λόγια, τα κεράσια και άλλα φρούτα κάνουν καλύτερη παρέα με π.χ. μπλέ υφάσματα από ό,τι με λευκά. Αν θέλετε βράστε μερικά ασπρόρουχα με παντζάρια και αλάτι σε μία κατσαρόλα για να αποκτήσουν ένα όμορφο βυσινί χρώμα. Περισσότερες ιδέες εδώ και εδώ.
• Πλυντήριο πιάτων. Χρησιμοποιείτε σκόνη και όχι ταμπλέτες, ώστε να αυξομειώνετε την ποσότητα ανάλογα με το φορτίο και τους ρύπους. Κάντε συνήθεια το ξέπλυμα με μία βούρτσα των χρησιμοποιημένων πιάτων πριν μπουν στο πλυντήριο ή προκειμένου να παραμείνουν στο νεροχύτη για να πλυθούν αργότερα. Η βούρτσα αν είναι πλαστική μπαίνει και αυτή στο πλυντήριο. Πειραματιστείτε με τη μισή ποσότητα σκόνης από αυτήν που αναγράφεται στη συσκευασία του απορρυπαντικού. Όταν δεν υπάρχουν λίπη και έλαια (αν και τα φυτικά λίπη πλένονται πιο εύκολα από τα ζωικά λίπη), τότε απαιτείται περίπου 20-40% λιγότερη σκόνη. Αντί να αγοράσετε λαμπρυντικό χρησιμοποιήστε κοινό ξίδι με οξύτητα έως 5 βαθμούς. Αν το ξίδι που έχετε έχει μεγαλύτερη οξύτητα, αραιώστε το με νερό. Για παράδειγμα, αν έχετε ξίδι με οξύτητα 6 βαθμών, φτιάξτε ένα διάλυμα με 83ml ξίδι και 17ml νερό και τοποθετήστε το στη θήκη του λαμπρυντικού.
• Καθαριότητα σπιτιού. Για όλο το σπίτι χρειάζεστε μόνο ένα καθαριστικό γενικής χρήσεως (μπορείτε να φτιάξετε και μόνοι σας, υπάρχουν πολλές συνταγές στο διαδίκτυο) και ξίδι. Βάζοντας σε ένα ψεκαστήρι 500ml νερό και 1ml του καθαριστικού γενικής χρήσεως έχετε αποκτήσει ένα τέλειο απορρυπαντικό για να πλένετε πάγκους και άλλες επιφάνειες του σπιτιού. Αντικαταστήστε τα πανάκια μίας χρήσης με πλενόμενα πανάκια από μικροϊνες. Μπορείτε επίσης να πειραματιστείτε με λύσεις που δεν απαιτούν απορρυπαντικά, όπως αυτή. Καταργήστε τη χλωρίνη που καταστρέφει τα πάντα και είναι επικίνδυνη για ανθρώπους, ζώα, περιβάλλον. Η χλωρίνη δεν καθαρίζει, δηλητηριάζει. Αντικαταστήστε τα καθαριστικά τζαμιών με ξίδι. Αντικαταστήστε τα καθαριστικά τουαλέτας (για μέσα στη λεκάνη, για τα πλακάκια, και τις βρύσες) με ξίδι. Για τη λεκάνη, ρίχνετε ξίδι το βράδυ και το πρωί καθαρίζετε με τη βούρτσα. Μισό λίτρο λευκό ξίδι έσπασε πέτρα συσσωρευμένη για 50 χρόνια (προσωπική εμπειρία) στην οποία είχαν δοκιμάσει ό,τι υπάρχει στην αγορά. Για τα πλακάκια στο πάτωμα και στους τοίχους και τους αρμούς ψεκάζετε με ξίδι και σκουπίζετε με υγρό πανί μετά από 15 λεπτά. Για τις βρύσες, βρέχετε ένα πανί με ξίδι και νερό και καθαρίζετε.

Μεγάλοι - ατομική υγιεινή

• Αποσμητικά. Δοκιμάστε ταυτόχρονα τα ακόλουθα: κοντές (ή ξυρισμένες) τρίχες, καθαριότητα με σαπούνι Biobeauty και βαμβακερά (όχι συνθετικά, εννοείται όχι μάλλινα) ρούχα. Εικάζω ότι μπορεί να βοηθά και η βέγκαν διατροφή στο να μη μυρίζει ο ιδρώτας.
• Κοντά μαλλιά. Όχι μόνο είναι chic, αλλά εξοικονομούν σαμπουάν, είδη φιξαρίσματος, και χρόνο (= χρήμα).
• Σαμπουάν και μαλακτικό. Για σαμπουάν δοκιμάστε τη σόδα. Ανακατέψτε μία κουταλιά σούπας με 1/4 της κούπας νερό. Κάντε μασάζ με αυτό στο δέρμα του κεφαλιού. Για μαλακτικό δοκιμάστε μηλόξιδο. Διαλύστε μία κουταλιά σούπας σε μία κούπα νερό - αν θέλετε προσθέστε λίγο λεμόνι και μία σταγόνα από ένα αιθέριο έλαιο. Εφαρμόστε στα μαλλιά (όχι στο δέρμα), περιμένετε, ξεπλύνετε. Δώστε 1-2 μήνες μέχρι να συνηθίσει το δέρμα του κεφαλιού σας - έως τότε τα μαλλιά σας μπορεί να είναι κάπως λιπαρά. Πριν το πρώτο "λούσιμο" με σόδα καλό είναι να πλύνετε τα μαλλιά σας με ένα απλό σαμπουάν ώστε να φύγουν τυχόν υλικά φορμαρίσματος. Όσοι χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο αναφέρουν ότι τα μαλλιά τους φαίνονται καθαρά, λαμπερά, και υγιή και ότι δεν χρειάζονται προϊόντα φορμαρίσματος. Οι ιδέες για σαμπουάν και μαλακτικό είναι από εδώ:  Πηγή1, Πηγή2, Πηγή3.
• Είδη φορμαρίσματος μαλλιών. Καθίστανται άχρηστα, σύμφωνα με την παραπάνω μέθοδο.
• Ανδρικά ξυραφάκια μίας χρήσεως. Μπορούν να αντικατασταθούν με λεπίδα. Χρειάζεται βεβαίως τεχνική, αλλά κάποιοι μπορεί να είναι πιο "τεχνίτες" από άλλους. Μπορούν επίσης να αντικατασταθούν από ξυριστική μηχανή ή από μηχανή για γένεια.
• Κρέμες σώματος, νυκτός, ημέρας, ματιών, ποδιών, χεριών, κ.λπ.  Αντικαταστήστε όλες τις κρέμες σώματος με βρώσιμο λάδι καρύδας ή βρώσιμο αμυγδαλέλαιο (τα βρώσιμα είδη είναι πιο αγνά και κοστίζουν πολύ λιγότερο από τα αντίστοιχα προϊόντα όταν πωλούνται ως καλλυντικά). Επενδύστε σε μια καλή (δηλ. βιολογική όπως της Jason, της Alba Botanica ή της Lavera) αντιηλιακή κρέμα - ο χειρότερος εχθρός του δέρματος είναι ο ήλιος.
• Προϊόντα καθαρισμού προσώπου (γαλακτώματα και λοιπά). Δοκιμάστε νερό και σαπούνι ελαιολάδου. Τρώτε περισσότερες ωμές και άλλες υγιεινές τροφές για να καθαρίσετε "εκ των έσω".
• Προϊόντα μακιγιάζ. Ρουζ, βάσεις κ.λπ. Απελευθερωθείτε από τη ρουτίνα της επιφανειακής "τελειότητας". Περιορίστε τα στο ελάχιστο και απλοποιήστε τη ζωή σας. Ένα λιπ γκλος με αντιηλιακή προστασία, ένα μολύβι ματιών, και ένα ζεστό χαμόγελο ίσως είναι τα περισσότερα που χρειάζεστε για να φαίνεστε έξυπνη και όμορφη.
• Οδοντόκρεμα και στοματικό διάλυμα. Πολλοί ισχυρίζονται ότι αυτό που καθαρίζει τα δόντια είναι η μηχανική κίνηση, και ότι η οδοντόκρεμα είναι περιττή. Υπάρχουν πάρα πολλές συνταγές στο διαδίκτυο, βρείτε αυτήν που σας αρέσει. Έχω δοκιμάσει οδοντόκρεμα με σόδα και κανέλα και ήταν εντυπωσιακά γευστική.
• Τι άλλο; ...

Φαγητό


Πρώτα από όλα, αρχίστε να σκέφτεστε σε όρους τιμής μονάδας μέτρησης (ΤΜΜ), δηλ. τιμή ανά κιλό ή ανά λίτρο. Κρατήστε σημειωματάριο για τα προϊόντα που χρησιμοποιείτε συχνά όπου θα καταγράφετε με μολύβι την χαμηλότερη ΤΜΜ, την ημερομηνία, και το κατάστημα.

Δεύτερον, επειδή η υγιεινή βέγκαν διατροφή μπορεί να είναι κατά πολύ φθηνότερη από την μη-βέγκαν, αφιερώστε χρόνο για να διαβάσετε σχετικά με την βέγκαν διατροφή στους συνδέσμους που δίνω εδώ και εδώ. Αν τα αγγλικά σας είναι κάπως σκονισμένα, χρησιμοποιήστε τον αυτόματο μεταφραστή ώστε να διαβάζετε τα κείμενα των καλύτερων επιστημόνων του κόσμου. Θα κάνετε μεγάλο καλό εκτός από τα οικονομικά σας, στην υγεία σας, στα ζώα, και στο περιβάλλον.

Οργανωθείτε με γνωστούς σας για να αγοράσετε ομαδικά και ζητήστε από το κατάστημα που ψωνίζετε έκπτωση εάν αγοράσετε μεγάλη ποσότητα.

Αν έχετε δική σας αυλή, φυτέψτε χρήσιμα δέντρα, όπως συκιές, λεμονιές, αμυγδαλιές. Αν έχετε κοινόχρηστη αυλή, συζητήστε με τους άλλους ιδιοκτήτες για να φυτέψετε χρήσιμα δέντρα και συμφωνήστε πώς θα μοιράζετε τη "σοδειά" ανάλογα με τα χιλιοστά σας. Ενημερωθείτε για το πώς να φροντίζετε τα δέντρα σας χωρίς τη χρήση κηπουρού ή φυτοφαρμάκων.

Φυτέψτε μαιντανό και άνιθο σε όσες γλάστρες μπορείτε. Όταν μεγαλώσουν, κόψτε τα, πλύντε τα,  καταψύξτε τα σε μάτσο σε σακουλάκια και φυτέψτε την επόμενη δόση. Όταν χρειάζεστε μαιντανό ή άνιθο, κόβετε όσο χρειάζεστε και το υπόλοιπο το βάζετε πάλι στην κατάψυξη. Μπορείτε να τα ψιλοκόψετε και πριν τα καταψύξετε, ώστε να είναι γρηγορότερο το μαγείρεμα.

Φυτέψτε τα σαλατικά σας. Έχω διαπιστώσει ότι η ρόκα, το σγουρό μαρούλι (lollo), και η λαχανίδα (kale) έχουν καλή απόδοση.

Πηγαίνετε μια βόλτα σε ένα κατάστημα με βιολογικά προϊόντα. Δείτε τα ράφια με τα όσπρια, τα ρύζια, τα άλευρα, τα ολόκληρα δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, κ.λπ.), τους ξηρούς καρπούς, τα αποξηραμένα φρούτα, τα φρούτα και τα λαχανικά, και τα μπαχαρικά. Αναλογιστείτε ότι αυτά τα προϊόντα είναι τα μόνα απαραίτητα για να έχει κανείς μια εντελώς υγιεινή και γευστική διατροφή. Πηγαίνετε μετά σε ένα σούπερ μάρκετ από όπου ψωνίζετε και δείτε με άλλο μάτι την πληθώρα των άχρηστων/περιττών προϊόντων με τα οποία έχουμε πειστεί ότι πρέπει να ζούμε.

Καταργήστε τα ακόλουθα "προϊόντα" σε όποιο βαθμό σας είναι εφικτό και επιθυμητό. Εκτός του ότι εξοικονομείτε χρήματα, κάνετε εν γένει καλό στην υγεία σας:

• Έτοιμους χυμούς και αναψυκτικά. Επενδύστε σε ένα δυνατό μπλέντερ (βλ. παρακάτω) για να φτιάχνετε φρέσκους χυμούς τη στιγμή που τους χρειάζεστε. 
• Εμφιαλωμένο νερό. Όταν φεύγετε από το σπίτι, πάρτε μαζί σας νερό από τη βρύση σας. Αν αγοράζετε εμφιαλωμένο νερό γιατί πιστεύετε ότι είναι καλύτερης ποιότητας από αυτό της βρύσης αγοράστε ένα φίλτρο νερού στο σπίτι σας. Πολλές φορές κυκλοφορούν ψευδείς φήμες ότι "το νερό δεν πίνεται" σε κάποιες περιοχές με αποτέλεσμα οι οικογένειες υποχρεώνονται να ξοδεύουν πολλά χρήματα για το πιο απλό αγαθό - στείλτε ένα δείγμα νερού για ανάλυση για να διαπιστώσετε εάν οι φήμες έχουν υπόσταση.
• Παγωτά. Φτιάξτε τα δικά σας από λιωμένα φρούτα ή αβοκάντο (με ή χωρίς προσθήκη κακάο και ζάχαρης). Η πιο απλή συνταγή: μπανάνα λιωμένη στο μπλέντερ, χωρίς τίποτε άλλο. Γεμίστε ατομικές θήκες, ή οποιοδήποτε πλαστικό σκεύος, καταψύξτε, και έχετε ένα υπέροχο παγωτό (δείτε εδώ μερικές εύκολες συνταγές). Αν έχετε παγωτομηχανή, χρησιμοποιήστε την (συνταγή για παγωτό βανίλια της VeganMama εδώ)!
• Έτοιμο ψωμί, κράκερς, και λοιπά αρτοποιήματα. Η τιμή του ψωμιού είναι σχεδόν διπλάσια από την τιμή των υλικών που θα χρειαστείτε. Φτιάξτε διπλή ποσότητα, κόψτε σε φέτες, καταψύξτε, και βγάζετε όσο χρειάζεστε για κάθε ημέρα. Όταν είναι κομμένο σε φέτες αποψύχεται σχεδόν άμεσα. Δείτε την εξαιρετική συνταγή για παιδικά κράκερς της VeganMama. Μπορείτε να εμπλουτίζετε τη ζύμη σας για ψωμί με τριμμένο λιναρόσπορο (για ω3), και τριμμένο ηλιόσπορο (για φώσφορο). Προσθέστε περίπου 10% του βάρους του αλεύρου για το κάθε ένα. Εάν έχετε αρτοπαρασκευαστή, χρησιμοποιήστε τον.
• Φαγητά που θεωρούνται "ειδικά" για μωρά και παιδιά. Μην πέφτετε θύματα των διαφημίσεων, δεν υπάρχει λόγος για "ειδικά" φαγητά (εκτός και αν το μωρό/παιδί σας έχει κάποια σπάνια πάθηση ή κατάσταση). Όλες οι φρουτόκρεμες, κρέμες, τα κράκερς, τα επιδόρπια, και οι χυμοί "για μωρά" δεν είναι τίποτε άλλο από κανονικά τρόφιμα σε εξωφρενικά ακριβή συσκευασία. Πολλά από αυτά τα τρόφιμα, όπως οι φρουτόκρεμες, με την τόση ζάχαρη που περιέχουν, θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να απαγορεύονται δια νόμου τόσο για λόγους υγείας των παιδιών, για λόγους γευστικού εθισμού στη ζάχαρη, αλλά και για λόγους εξωφρενικά υψηλής τιμής. Διαβάστε σχετικά εδώ. Μπορείτε να φτιάχνετε μόνοι σας τα πάντα - θα είναι πιο υγιεινά για τα παιδιά σας και θα εξοικονομείτε πολλά χρήματα ώστε να μπορείτε να αγοράζετε βιολογικό αλεύρι, δημητριακά, πατάτες, καρότα, και φρούτα για τα μωρά σας. Ιδέες υπάρχουν πολλές στο διαδίκτυο, δείτε εδώ για αρχή.
• Δημητριακά πρωινού όπως της Kelloggs και της Nestle και έτοιμα μούσλι. Αν και πιάνουν πολύ χώρο στα ράφια του σουπερ μάρκετ, είναι εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα και τα περισσότερα περιέχουν τεράστιες ποσότητες ζάχαρης. Με λιγότερα χρήματα μπορείτε να αγοράσετε βιολογικές νιφάδες δημητριακών (βρώμη, σίκαλη, κριθάρι κ.λπ.), που έχουν βιταμίνες από μόνα τους και όχι πρόσθετες, και αποξηραμένα φρούτα (βερίκοκα, σταφίδες, σύκα, κ.λπ.) τα οποία ψιλοκόβετε και αναμειγνύετε με τις νιφάδες. Έτσι λοιπόν φτιάχνετε το δικός σας μούσλι (χωρίς έξτρα ζάχαρη) το οποίο μπορείτε να φάτε για πρωινό με νερό, χυμό πορτοκάλι, ή αμύγδαλα, ηλιόσπορο, ή μπανάνα χτυπημένα στο μπλέντερ με νερό (ναι, και με μπανάνα φτιάχνεται "γάλα"!).
• Σνακ εκτός σπιτιού (από πατατάκια και άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα έως έτοιμα σάντουιτς). Υπάρχουν γευστικότατες λύσεις για απλά σνακ που μπορούν να σας κρατήσουν ακόμα και όλη την ημέρα. Για παράδειγμα, ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα, σάντουιτς με χούμους και λαχανικά, σάντουιτς με βούτυρα από ξηρούς καρπούς. Αν βιάζομαι, το αγαπημένο μου είναι πολύ σπιτικό ψωμί και λίγοι ξηροί καρποί.
• Έτοιμο φαγητό στη δουλειά. Με λίγη οργάνωση, μπορείτε να εξοικονομείτε πολλά χρήματα. Υπάρχουν άπειρες λύσεις για μεταφορά φαγητού στη δουλειά, από το απλό τάπερ μέχρι τα bento boxes, και άλλα πολλά. Για ιδέες δείτε εδώ.
• Αγορασμένα δώρα για πάρτυ. Γίνετε ειδική σε ένα γλυκό ή τούρτα ή μάφινς για να πηγαίνετε σαν δώρο σε παιδικά πάρτυ. Οι φίλοι σας στα πάρτυ θα σας ευγνωμονούν. Να θυμίσω ότι τα βέγκαν γλυκά είναι εξαιρετικά νόστιμα και κατά κανόνα πολύ φθηνότερα από παρόμοια γλυκά που περιέχουν ζωικά συστατικά. Στα πάρτυ που πηγαίνουμε, οι τούρτες μας γίνονται ανάρπαστες σε μεγάλους και παιδιά.
• Προϊόντα που περιέχουν πάνω από ένα (άντε δύο) συστατικά. Όλα μπορούν να φτιαχτούν από εμάς και η τιμή ανά κιλό να βγαίνει αρκετά χαμηλότερη. Για παράδειγμα: η σκόνη για ρόφημα σοκολάτας περιέχει κακάο, ζάχαρη, και ίσως άμυλο (πατάτας ή καλαμποκιού). Αν συγκρίνετε την τιμή ανά κιλό του βιομηχανοποιημένου προϊόντος με αυτήν που προκύπτει αν κάνετε μόνοι σας την ανάμειξη, μάλλον το βιομηχανοποιημένο είναι αρκετά ακριβότερο.
• Προϊόντα-λύσεις που θέλουν δουλειά από εσάς, όπως μείγματα για πουρέ πατάτας, μπεσαμέλ, τούρτες κ.λπ. Υπολογίστε πόσο σας κοστίζει π.χ. ο πουρές αν τον φτιάξετε μόνοι σας από την αρχή και εκπλαγείτε.
• Μπισκότα και γλυκά. Άχρηστα από διατροφικής απόψεως. Αν είναι απαραίτητο να έχετε μπισκότα και γλυκά, φτιάξτε μόνοι σας.
• Συμπληρώματα διατροφής. Με εξαίρεση τη Β12, δεν παίρνουμε συμπληρώματα χωρίς λόγο "για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο". Αντιθέτως, "to be on the safe side" τα αποφεύγουμε εάν δεν υπάρχει σημαντικότατος ιατρικός λόγος. Δείτε εδώ, εδώ, και εδώ.

Προσθέστε τις ακόλουθες λύσεις στο εβδομαδιαίο μαγειρικό σας ρεπερτόριο. Είναι όλες θρεπτικότατες και εξαιρετικά υγιεινές. Το κόστος υλικών κάθε μερίδας είναι λιγότερο από 1 ευρώ.

• Ρύζι μαγειρεμένο μαζί με φακές ή ροβίτσα. Ένα πακέτο ρύζι και μισό πακέτο φακές δίνουν τουλάχιστον 6 μεγάλες μερίδες. Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, κόστος των δύο υλικών ανά μερίδα, με βιολογικά υλικά είναι 0,43 ευρώ (υπόθεση: μισό κιλό ρύζι=1,40 ευρώ, μισό κιλό φακές=2,40 ευρώ). Σερβίρετε με λεμόνι και τρίψτε φρέσκο καρότο από πάνω. Παραλλαγή: Ρύζι ή άλλο δημητριακό (π.χ. σιτάρι) μαγειρεμένο μαζί με φάβα ή μπιζέλια.
• Μπιφτέκια από φασόλια (μαυρομάτικα, κόκκινα, μαύρα, άσπρα) ή ρεβύθια. Ένα πακέτο φασόλια βγάζει δύο ταψιά μπιφτέκια. Χρειάζεστε επίσης αλεύρι και μυρωδικά, ίσως και κάποια τριμμένα λαχανικά της αρεσκείας σας (π.χ. κρεμμύδι, καρότο, μανιτάρια). Υπάρχουν πολλές συνταγές σε βέγκαν ιστοσελίδες, δείτε για αρχή εδώ.
• Φασολάδα με πολύ καρότο και σέλινο. Συνδυάζει beans and greens με τον πιο εύγεστο τρόπο.
• "Κιμάς" από μαγειρεμένες (καλύτερα στον ατμό) φακές για μπιφτέκια, παστίτσιο, μουσακά, σάλτσα μακαρονάδας. Ιδέες για ρολό εδώ και εδώ. Ιδέες για ροζ/κόκκινη φακή εδώ.
• Βούτυρα από ξηρούς καρπούς (βλ. παρακάτω).

Εξοικονομείτε χρήματα αν φτιάξετε υποκατάστατα των παρακάτω μόνοι σας. 

• "Κρέμα γάλακτος". Γίνεται από νερό, ξηρούς καρπούς, κόρν φλάουρ, λεμόνι. Δείτε για ιδέες εδώ, εδώ και εδώ.
• Γάλα από ξηρούς καρπούς (σουσάμι, αμύγδαλα, κάσιους, φουντούκια, κ.λπ.). Δείτε τη συνταγή για γάλα αμυγδάλου εδώ.
• Γάλα σόγιας. Για συνταγή στα ελληνικά εδώ. 
• Tofu (τυρί σόγιας). Αν το καταναλώνετε συστηματικά, υπάρχουν πολλές συνταγές στο ίντερνετ για να το φτιάξετε στο σπίτι σας.
• Τιριά και τιροσώς. Δοκιμάστε τη θεική μοσταρέλα και το αμυγδαλοτίρι (η διατροφική μαγιά στο αμυγδαλοτίρι είναι προαιρετική) για αρχή. Οι πιο οικονομικές λύσεις για υποκατάσταση φυτικών (και ζωικών) τυριών.
• Βούτυρα από ξηρούς καρπούς. Τρίψτε τους ξηρούς καρπούς άψητους και ανάλατους και χτυπήστε (με λίγο νερό, αν χρειαστεί) μέχρι να γίνει ρευστό.
• Συνταγές για μαγιονέζα εδώ και εδώ.

Είδη κουζίνας

• Επενδύστε σε ένα δυνατό μπλέντερ με μεγάλη χωρητικότητα και φαρδύ πάτο (ώστε να βγαίνει εύκολα όλη η ποσότητα των ντιπ που φτιάχνετε). Σε αυτό θα μπορείτε να φτιάχνετε παγωτά από κατεψυγμένες μπανάνες, ντιπ (π.χ. χούμους), βούτυρα από ξηρούς καρπούς, μαγιονέζα, σούπες κ.λπ.
• Χρησιμοποιήστε πλενόμενες φόρμες για μίνι κέικ και μάφινς αντί για φόρμες μίας χρήσης.
• Επενδύστε σε ένα σκεύος μεταφοράς τούρτας για να μεταφέρετε τα γλυκά δώρα σας. Κοστίζει όσο ένα μπουκέτο λουλούδια. Αγοράστε επίσης μια ποσότητα από χάρτινες θήκες για τούρτες από ένα κατάστημα χονδρικής (πωλούνται με το κιλό, κοστίζει περίπου 0,75 ευρώ το κάθε κουτί).
• Αντικαταστήστε τη λαδόκολλα με φύλλα σιλικόνης για να ψήνετε τα γλυκά και τα ψωμιά σας.
• Πλύνετε και επαναχρησιμοποιήστε τα πλαστικά σακουλάκια. 
• Μειώστε τη χρήση αλουμινόχαρτου στο ελάχιστο, και αν χρησιμοποιειτε αλουμινόχαρτο για να σκεπάσετε φαγητά ενώ ψήνονται, πλύντε το και επαναχρησιμοποιήστε το. Ακόμα και οι ολόκληρες πατάτες ψήνονται τέλεια στο φούρνο χωρίς αλουμινόχαρτο (στεγνές, στους 200-220). Μην το χρησιμοποιείτε για να καλύπτετε φαγητά προς αποθήκευση, βρείτε άλλες λύσεις (π.χ. καπάκια, πιάτα, σκουφάκια ντους με λαστιχάκι από ξενοδοχεία).